Maahad Dar al-Hadith terletak di tepi lebuh raya Menara-Patani, iaitu di kilometer 48(lebih kurang), sebelah kiri ke arah bandar Patani. Pondok ini telah diasaskan oleh al-marhum Syaikhuna Hj. Abd. Rasyid Carak Kerian pada akhir 70an atau awal 80an(?) selepas beliau pulang dari Makkah al-Mukarramah. Syaikhuna lama menuntut ilmu di Makkah iaitu selama 20 tahun dan ini menjadikan beliau orang paling lama belajar di Makkah berbanding rakan-rakannya yang lain. Jika kita andaikan beliau kembali ke tanah air pada akhir 70an, maka beerti pada penghujung tahun 50an beliau sudah berada di Makkah, tambahan pula, al-marhum ayahanda telah memberitahu saya suatu ketika dahulu bahawa dia(ayahanda) naik ke Makkah lebih awal daripada sepupunya itu ( syaikhuna).Allah Maha Mengetahui. Walaubagaimanapun, suatu perkara yang diyakini ialah syaikhuna tersebut sempat menuntut ilmu daripada Syeikh Abd. Qadir al-Mandili, al-alim al-allamah Tuan Guru Hj. Muhammad Din B. Hj. Yusuf al-Besuti, Tok Karim al-Banjari, Syeikh Mahmud Langsat al-Fatani( bidang tasawwuf), Syeikh Hasan al-Masyat(dalam bidang hadith) dan lain-lain lagi. Di samping itu, syaikhuna sempat menziarahi Pak Da Eil al-Fatani (usuluddin) dan menerima ijazah daripada Tok Peda(ilmu hakikat).
Tuan Guru Hj. Abd. Rasyid terkenal alim tasawwuf dan hadith. Saya sendiri pernah melihat beberapa buah kitab tasawwuf dan hadith miliknya seperti Sahih Bukhari, Sunan Abu Dawud,Sunan Tirmizi, Syarah Hikam Tok Pulau Manis, Syarah Iqaz(syarah hikam oleh Ibn Ajibah),dan al-Manhal al-Safi, semuanya terdapat taqrirat(suatu catatan) guru-gurunya semasa menuntut di Makkah. Saya bersyukur kepada Allah Taala kerana diberi taufik meminjam daripadanya dua buah kitab hadith yang berjudul Syamail al-Muhammadiyyah dan Nailu al-Maram Syarah Umdatul Ahkam dan menyalin taqrirat gurunya ke dalam kitab Syamail dan Nailu al-Maram yang dipusakai daripada ayahanda. Tuan Guru Hj. Abdul Rasyid juga tidak kalah dalam bidang feqh. Kitab Tahrir,Iqna', Fathul Wahhab, Syarah Mahalli(syarah Minhaj), Siraj al-Wahhaj(syarah Minhaj), Syinsyauri(kitab besar dalam cabang Faraidh) malah Mughni al-Muhtaj(syarah Minhaj) turut dipelajarinya. Jika diperhatikan kepada kitab-kitab feqh ini, nampaknya kealimannya dalam bidang feqh sukar ditandingi kerana jarang kita kedengaran tok-tok guru pondok mutakhir ini mempelajari kitab-kitab besar seperti Mughni Muhtaj. Manakala dalam bidang usuluddin, tafsir dan ilmu-ilmu alat sengaja saya tidak membicarakannya dalam entri ini. Cukup saya tegaskan di sini bahawa betapa banyaknya dan tekunnya syaikhuna dalam menuntut ilmu, sekiranya semua kitab yang dipelajarinya di Patani dan Makkah diajar kepada murid-muridnya nescaya memakan masa lebih 30 tahun.
Rakan-Rakannya
Oleh kerana terlalu lama menuntut di Patani dan Makkah maka tersenarailah nama beberapa rakannya sebagaimana berikut:
1)al-Marhum Tok Ayah Kob(pupunya)
2)al-Marhum Tuan Guru Hj. Abdullah Porkil, Menara
3)al-Marhum Tuan Guru Hj. Husein Telok Merbok, Jala.
4)al-Marhum Tuan Guru Hj. Yaakub Kelong, Tumpat(seniornya)
5)al-Marhum Tuan Guru Hj. Abdullah Lubuk Tapah, Pasir Mas
5)Tuan Guru Hj. Abd. Rahim Aur Cina, Pasir Mas(juniornya)
(akan dikemaskini, insyaallah)
Akhlak Dan Budi Pekertinya
Syaikhuna seorang yang bertubuh sederhana, berkulit cerah, bersuara "sedap" dan termasuk dalam kategori orang "smart" pada zaman mudanya. Beliau tidak suka bercakap banyak melainkan hal-hal yang berkaitan dengan ilmu, merendahkan diri dan sangat menjaga mata daripada melihat perempuan, sesuai dengan gelaran yang diberikan kepadanya iaitu Baba Sid Wara'. Sebenarnya sifat wara' ini telah lama sebati dengan jiwanya yang luhur. Ketika belajar di pondok Tuan Guru Hj. Hasan Monggol, beliau sudah pun dikenali sebagai orang tidak banyak bercakap dan berkat. Bagi saya yang sempat belajar di penghujung usianya ingin menjelaskan kepada para pembaca yang budiman bahawa perangai Baba Sid Wara' sudah cukup untuk menghuraikan kitab syarah Hikam Tok Pulau Manis. Modahan Allah memberi menfaat kepada dengan ilmu dan barakahnya. Amin. al-Fatihah......
Sebahagian daripada pondok Maahad Dar al-Hadith
